CMR vrachtbrieven

Het CMR verdrag

Het CMR verdrag is een internationaal verdrag tussen Europese landen voor grensoverschrijdend wegvervoer. Ook een aantal landen buiten Europa zijn bij het verdrag aangesloten. De afkorting van CMR staat voor "Convention relative au Contrat de Transport International de Marchandises par Route". De vertaling hiervan is: "Verdrag betreffende de overeenkomst tot internationaal vervoer van goederen over de weg". Het verdrag is een dwingend recht en iedereen die gebruik maakt van het verdrag moet zich dus aan deze regels houden. Alle afspraken die in strijd zijn met het verdrag zijn niet geldig. Landen die aangesloten zijn bij het verdrag leggen de vervoersovereenkomst af vastgelegd in de CMR vrachtbrief. Een CMR vrachtbrief wordt ingezet bij buitenlands transport. Het verdrag is van toepassing bij het laden en lossen van goederen vanaf of naar een land dat is aangesloten bij het verdrag. Bij een controle moet de vervoerder de CMR vrachtbrief kunnen tonen. Als er geen vrachtbrief aanwezig is, heeft de vervoerder geen bewijs en riskeert hij een flinke boete. Het verdrag is niet van toepassing bij transport van internationale post, begrafenisvervoer en op verhuizingen. In de vrachtbrief moet alles staan wat in het CMR verdrag is benoemd. Wel mogen landen in de vrachtbrief andere regels opnemen die als toevoeging dienen. Dit zijn punten die de landen zelf nuttig achten.

Wat wordt er geregeld in een CMR?

Een vrachtbrief die correct is ingevuld bevat informatie die belangrijk is voor een tijdige en juiste aflevering van goederen op de eindbestemming. Het belangrijkste wat een CMR regelt, is de aansprakelijkheid van de vervoerder voor schade aan de lading. Degene die de opdracht geeft om een lading te vervoeren (de afzender), vult de vrachtbrief in. Wanneer de informatie onjuist is, is de afzender aansprakelijk. In de vervoersovereenkomst worden onder andere de onderstaande zaken geregeld:

• omvang van verplichtingen van verlader en vervoerder
• beperking van aansprakelijkheden
• hoogte van de schadevergoeding
• verjaringstermijn
• informatieverplichtingen

Wie moet een CMR opmaken?

De verlader is verantwoordelijk voor de inhoud van een vrachtbrief en maakt in principe ook de vrachtbrief op. De verlader vermeldt noodzakelijke gegevens op de vrachtbrief en ondertekent deze. Vervolgens worden de vrachtbrief en zending overgedragen aan de vervoerder.

Aansprakelijkheid bij schade

De afzender vult de CMR vrachtbrief in. Vervolgens neemt de vervoerder de goederen in ontvangst en tekent de vrachtbrief af. Dit is het bewijs dat de afzender de goederen aan de vervoerder heeft geleverd. Wanneer de goederen op de eindbestemming zijn, tekent de ontvanger voor ontvangst. De goederen moeten geleverd worden in de staat hoe ze staan omschreven in de vrachtbrief. De ontvanger controleert de vracht op het aantal colli en de staat. Zijn de goederen beschadigd of verloren gegaan, dan moet de ontvanger dit melden op de vrachtbrief.

In het CMR verdrag zijn alle afspraken omtrent aansprakelijkheid vastgesteld. Kort gezegd en met de uitzonderingen niet meegeteld, zijn er twee regels. De afzender is aansprakelijk voor alle schade die door de vervoerder zijn geleden als gevolg van het onnauwkeurig of onvolledigheid invullen van de CMR vrachtbrief. Daarom is het belangrijk voor de afzender om een CMR vrachtbrief nauwkeurig en correct in te vullen. Bij het juist invullen van de vrachtbrief zijn bij schade alle onkosten voor de vervoerder. De vervoerder van de lading is volgens het CMR verdrag verantwoordelijk voor zijn eigen daden en nalatigheden. 

Er zijn een aantal situaties waarin de vervoerder ontheven wordt van zijn aansprakelijkheid. Eén van die situaties is bij het ontbreken van een verpakking of bij een slechte verpakking waarbij de kwaliteit van de goederen minder wordt. Wanneer de vervoerder bij ontvangst bijvoorbeeld natte dozen aantreft en hij noteert dit op de vrachtbrief, kan er geen schade op hem worden verhaald. Hij heeft bewijs dat dit niet onderweg is ontstaan. Degene die de goederen laadt, stuwt of lost, is aansprakelijk als de goederen schade hebben oplopen. De vervoerder kan niet aan zijn aansprakelijkheid onttrokken worden, wanneer hij beroep doet op de gebreken van het voertuig. Dit geldt ook niet als hij het voertuig gehuurd heeft. 

Schadevergoeding

De vervoerder is aansprakelijk voor verlies en beschadiging van de goederen en bij vertragingsschade bij de aflevering. De schade die moet worden betaald door de vervoerder mag niet hoger zijn dan 8,33 (afhankelijk van de koers) keer het aantal kilogram van de ontbrekende goederen. De schadevergoeding mag nooit meer bedragen dan de vrachtprijs. Schade aan goederen moet meteen bij aflevering aan de vervoerder worden aangegeven. Een schade hoeft niet meteen zichtbaar te zijn. De ontvanger moet in dit geval binnen zeven dagen na aflevering van de goederen de schade melden. 

Wanneer gebruik je een vrachtbrief?

Voor beroepsvervoer van lading is het gebruik van een vrachtbrief in veel gevallen wettelijk verplicht. Voor transport binnen Nederland gelden er een aantal uitzonderingen. Voor internationaal transport onder de CMR-voorwaarden mag er enkel zonder vrachtbrief gereden worden wanneer het om transport van inboedel of postzendingen van PostNL gaat.

Er is geen vrachtbrief nodig voor transport binnen Nederland bij:

• vervoer van goederen bestemd voor of afkomstig van het eigen bedrijf (eigen vervoer)
• vervoer van goederen in een bestelauto met een laadvermogen van maximaal 500 kg
• vervoer van levende dieren en vervoer van landbouwproducten naar de veiling
• vervoer van inboedels
• vervoer van losgestorte goederen
• vervoer van postzendingen

Wat is het verschil tussen CMR en AVC vrachtbrieven?

Beide vrachtbrieven zijn geschikt voor wegvervoer. Het verschil is dat de AVC geschikt is voor nationaal transport (van en naar Nederland), terwijl een CMR vrachtbrief geschikt is voor internationaal transport van en naar landen die zijn aangesloten bij de conventie.

Vrachtbrieven in Nederland

In Nederland maken we gebruik van de AVC vrachtbrief. Een AVC vrachtbrief is in tegenstelling tot een CMR vrachtbrief uitsluitend geschikt voor binnenlands transport en is alleen geldig in Nederland. Door een AVC vrachtbrief te gebruiken, valt het transport automatisch onder de Algemene VervoersCondities. Vervoerders die nationaal én internationaal opereren maken gebruik van een gecombineerde CMR - AVC vrachtbrief. Let op dat je "AVC" doorkrast wanneer je de grens overgaat. Dit voorkomt dat je beticht wordt van valsheid in geschriften. In Italië is de kans groot dat je hiermee problemen kan krijgen. 

Vrachtbrief volgens IRU

De International Road Union (IRU) heeft een standaard vrachtbrief ontwikkeld. Deze vrachtbrief wordt in alle landen die aangesloten zijn bij het CMR verdrag geaccepteerd. De vrachtbrief is opgesteld in meerdere talen, zodat het geaccepteerd wordt in alle aangesloten landen. Elk land is verantwoordelijk voor het uitgeven van officiële voorbedrukte CMR's. Het model van de CMR vrachtbrief en de lay-out zijn per land verschillend. Het document is vormvrij, maar moet wel voldoen aan de voorgeschreven minimum informatie.

Exportdocumenten

Er zijn buiten de CMR vrachtbrieven ook andere documenten voor het vervoeren van speciale (gevaarlijke) goederen, voor bepaalde vervoersmiddelen en voor import of export naar specifieke landen. Voor transport van gevaarlijke stoffen over water worden er bijvoorbeeld weer andere documenten gebruikt dan bij vliegtransport. Ook voor bepaalde landen, bijvoorbeeld Turkije, is een apart certificaat nodig. Het is dus belangrijk om te weten wat je wilt vervoeren, op welke manier je iets gaat vervoeren en waar de zending naartoe gaat.